Toen het financieel plan er lag, was de financiering zo rond

Een nieuwe, tweede melkveestal met 120 boxen verrijst pal naast de bestaande melkveestal uit 1983. De investering van € 800.000 ex btw maakt het mogelijk uit te breiden naar 200 melkkoeien inclusief bijbehorend jongvee. Daarmee is de maatschap Fokkema-van der Ploeg in Harlingen klaar voor de toekomst.

‘Ik durf wel te stellen dat deze nieuwbouw er anders had uitgezien als we geen hulp hadden gehad van onze financiële adviseur Johannes Wassenaar ’, zegt melkveehouder Sipke Fokkema. Samen met zijn vrouw Titia zit hij aan de keukentafel in de ruime woning op de Winkelsterlaan 8. Het bedrijf ligt vlakbij Kimswerd, maar valt sinds de gemeentelijke herindeling officieel onder Harlingen. Enthousiast vertelt Fokkema over de nieuwbouw, maar ook over traject er naar toe, met banken die niet meer zo makkelijk geld verstrekken.

Tijd voor nieuwe stappen

De maatschap Fokkema-van der Ploeg telt 170 melk- en kalfskoeien en 75 hectare grasland. Drie jaar geleden besloten Fokkema en zijn vrouw dat het tijd was voor nieuwe stappen. De groei in koeienaantal zorgde voor steeds meer overbezetting in de melkveestal, waar ook het jongvee is gehuisvest. Daarnaast werken ze al sinds jaar en dag met een fulltime-medewerker en dat willen ze de eerstkomende jaren graag nog zo houden. Fokkema stelt dat hij geen trek heeft om in z’n eentje met robots te boeren. ‘Samen met iemand het werk doen geeft mij meer arbeidsvreugde. Tegelijkertijd wil ik een gezond evenwicht: tussen bedrijf enerzijds en gezin en sociale activiteiten anderzijds. Mijn vrouw is docent bij de opleiding Dier- en Veehouderij aan Hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden. Ik wil voldoende tijd en ruimte overhouden om er dan te zijn voor ons gezin.’ Het bedrijf kiest dus om sociale redenen heel bewust voor een vaste medewerker. Met steeds krapper wordende marges in de melkveehouderij is groei dan noodzakelijk.

Een derde reden om te investeren zijn onzekerheden met betrekking tot stikstof. Met de uitbreiding hopen ze ontwikkelingsruimte veilig stellen. Te meer omdat van hun drie kinderen de beide zoons Jurjen (17) en Redmer (15) ambities hebben om het melkveebedrijf over te nemen.

De oude en de nieuwe stal worden geïntegreerd tot één nieuwe melkveestal met in totaal 240 boxen. Het voerpad loopt buitenom. Het jongvee blijft in de oude stal. In de nieuwe stal, die voldoet aan de eisen van de Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV), komt een de ECO-Vloer van het bedrijf Anders Beton. De vloer is een combinatie van beton met rubber en erkend als emissiearme vloer met een emissiefactor van 6,0 kg NH3 per koe per jaar. In de nieuwbouw is wel rekening gehouden met de komst van drie melkrobots. ‘Maar minimaal de eerste vijf jaar moet onze melkstal het nog doen.’

Investering ruim € 1 miljoen

De nieuwbouw, inclusief grondwerk en stalinrichting, vergt een totale investering van € 800.000 ex btw. Daarnaast is er voor zo’n € 220.000 aan fosfaatrechten gekocht. Dit brengt de totale investering op ruim € 1 miljoen. Fokkema legde zijn plannen voor aan twee banken. Hij vertelt dat beide banken aanvankelijk niet erg happig waren. ‘Ze zeiden: ‘Als je de medewerker vervangt door robots, kan de bedrijfsomvang gelijk blijven, hoef je geen fosfaatrechten te kopen en heb je ook een goed inkomen. Wellicht dat dat voor banken makkelijker was geweest. Maar dit was niet ons doel, wij kiezen heel bewust voor deze richting.’

Zonder bokkensprongen haalbaar

Om de banken te overtuigen, schakelde Fokkema Johannes Wassenaar van Ynsigt in. Wassenaar is al jaren zijn vaste financieel adviseur. Wassenaar maakte een financiële scan, zette de persoonlijke wensen van de melkveehouder op papier en onderbouwde de haalbaarheid met financiële cijfers. Hij vertaalde dit alles in een bondig bedrijfsplan op maat. De conclusie was dat het plan van Fokkema zonder rare bokkensprongen financieel prima haalbaar was. ‘Als eruit was gekomen dat het moeilijk zou worden, had het anders gemoeten. Maar dat was gelukkig niet de conclusie’, vertelt Fokkema.

Met het plan van Ynsigt stapte de melkveehouder naar de banken. ‘Toen ik met dit financiële plan aankwam, was de financiering zo rond’, zegt hij. Fokkema koos er uiteindelijk voor om de financiering van de nieuwbouw bij de Rabobank onder te brengen: € 800.000 + een krediet van € 100.000 extra. De bank halveerde dankzij het goede plan zelfs de afsluitprovisie. Fokkema: ‘Banken hebben te maken met zoveel eisen en voorwaarden dat ze veel strenger zijn geworden. Daarom zijn ze blij als ondernemers met een goed onderbouwd plan komen. Dat maakt financiering voor hun én de ondernemer makkelijker.’

Deel financiering bij particulier

Opmerkelijk is dat Fokkema de financiering van ruim twee ton aan fosfaatrechten niet bij een bank heeft ondergebracht, maar bij een particuliere investeerder. Ynsigt koppelde hem aan een melkveehouder die zijn bedrijf heeft verkocht en graag wat rendement wil op zijn centen. Fokkema betaalt met 3,25% voor een periode van tien jaar weliswaar bijna 2% procent meer rente dan bij de bank. Daartegenover staat dat hij het bedrag pas over tien jaar afgelost hoeft te hebben. Met een optie om die periode te verlengen naar twintig jaar. Bij de Rabobank moet de aankoop van fosfaatrechten in vijf jaar tijd volledig afgelost zijn. Extra voordeel voor Fokkema is dat hij de eerste vijf jaar niks hoeft af te lossen. ‘Ik ben dik tevreden’, besluit hij.