Van bijzonder beheer naar aankoop derde bedrijf

Van bijzonder beheer naar aankoop derde bedrijf

Zo zit je onder verscherpt toezicht van de bank. En zo koop je niet veel later een derde bedrijfslocatie erbij. Het kan verkeren op een agrarisch bedrijf, ondervonden de broers Jan (51) en Eddy Herrema (46) in Slappeterp.

De afdeling bijzonder beheer bij banken biedt extra aandacht en intensieve begeleiding aan ondernemers als de continuïteit van de onderneming in gevaar is. Het doel is de ondernemer te begeleiden zodat weer een gezond commercieel perspectief voor het bedrijf ontstaat. De broers Herrema, die in Slappeterp koeien melken, pootgoed telen én langzaam groeiende vleeskuikens houden, kwamen door enkele tegenvallers in het bijzonder beheer van de Rabobank terecht. Met hulp van Dick Bijlsma van Ynsigt kwamen ze er sterker weer uit. Zo sterk, dat ze in staat waren een derde bedrijfslocatie erbij te kopen.

‘Selfmade-ondernemers’

De Herrema’s zijn echte ‘selfmade-ondernemers’. Met jarenlang keihard werken, bouwden ze stap voor stap een gemengd bedrijf op. Hun vader werkte overdag voor een akkerbouwer. ’s Morgen vóór het werk en ’s avonds na het werk molk hij koeien in een oude ligboxenstal. Vanaf 1980 slaagden hij en zijn vrouw erin om het melken verder uit te bouwen. Ze kochten land en koeien van stoppers in de omgeving en langzaam maar zeker werd het melkveebedrijf groot en volwassen. Twee van hun opgroeiende kinderen, Jan en Eddy, wilden ook boer worden. Ze hielpen mee op het bedrijf, maar werkten ondertussen ook op diverse andere agrarische bedrijven.

Met de bouw van een vleeskuikenstal zette de familie in 1995 de volgende stap in de bedrijfsontwikkeling. Nog geen jaar later stond er al een tweede stal. Het bedrijf groeide door naar 95.000 vleeskuikens. Dat aantal is inmiddels teruggebracht naar 60.000, omdat ze zijn overgestapt naar het concept van langzaam groeiende vleeskuikens. Deze dieren hebben meer ruimte en blijven langer op het bedrijf. Het melkveebedrijf telt momenteel zo’n 200 koeien met bijbehorend jongvee. De jaarproductie ligt op 2 miljoen kilogram melk.

Moeilijke jaren

Toen in 2008 na een ongekende piek de melkprijs in elkaar stortte, kende het bedrijf een aantal moeilijke jaren. ‘Wij hadden net een grote melkveestal gebouwd, maar die kregen we door de slechte melkprijs lang niet vol. Omdat er wel omzet moest komen, hebben we toen de keus gemaakt voor een derde tak: pootaardappels telen’, vertelt Jan. Er kwam akkerbouwgrond bij en nu staat er inmiddels 54 hectare aan pootgoed. Ook verbouwen ze tarwe dat wordt gevoerd aan de vleeskuikens. Eddy en zijn vrouw Maaike (36) wonen op de locatie met de vleeskuikens en doen daar het werk. Daarnaast doet Eddy veel landwerk en het machineonderhoud. Jan en zijn vrouw Corrie (50) wonen op het melkveebedrijf even verder op. Daar doen zij het meeste werk op het melkveebedrijf. Ook is Jan de eerstverantwoordelijke voor de aardappelteelt.

In 2016 kwam het gemengde bedrijf in bijzonder beheer terecht. De melkprijs ging na het einde van de melkquotering opnieuw onderuit, terwijl er wel net een aantal investeringen waren gedaan. De druk op de lopende rekening nam toe en de broers besloten hun maandelijkse aflossing tijdelijk stop te zetten. ‘Dat hadden we dus nooit moeten doen, want zo zaten we ineens in bijzonder beheer’, vertelt Eddy. En Jan: ‘Die zagen we niet aankomen. Als we hadden geweten, dat het zo werkt, hadden we bepaalde investeringen uitgesteld, zoals drainageverbetering. Dan hadden we voldoende lucht gehad.’

Cijfers en strategisch plan

Hoe dan ook, de broers besloten financieel specialist Dick Bijlsma in te schakelen. ‘Toen Dick nog bij de Rabobank werkte, zaten we al regelmatig om tafel met hem’, vertelt Jan. En nadat hij voor zichzelf was begonnen, kwamen de broers bij hem terug om hulp te vragen. ‘Om weer uit bijzonder beheer te komen, moesten we veel cijfers aanleveren, maar ook een strategisch plan. Dick weet precies hoe je die weg bewandelt en heeft ons bij de hand genomen’, aldus Eddy. Jan: ‘Hij zette het allemaal op papier en we konden gelijk merken dat de toon van de bank ineens een stuk vriendelijker werd. Dick slaagde erin de wensen van de bank te vertalen, waardoor het allemaal langzaam maar zeker weer soepel ging lopen.’

Akkerbouwbedrijf met erfpacht

Nog geen jaar later, eind 2020, gaf dezelfde Rabobank de broers groen licht voor de aankoop van een akkerbouwbedrijf met woonhuis en 65 hectare grond in erfpacht. Eddy: ‘Best bijzonder, zo snel op elkaar. Omdat je ook nog tijdje in wachtstand staat voordat je uit bijzonder beheer gaat. Maar als je het labeltje eenmaal kwijt bent kan ook alles weer en wordt alles op z’n merites beoordeeld.’

Jan: ‘Deze kans op schaalvergroting met mooie grote stukken land en een bedrijf dat direct aan de weg ligt, kwam ineens voorbij. We wilden hem niet voorbij laten gaan, ook omdat zich opvolgers aandienen. En nu hoeven we de aardappelen niet meer tussen de kuilbulten te bewaren.’ Bij de aankoop van het akkerbouwbedrijf kregen ze opnieuw hulp van Dick. Hij schreef het plan dat nodig was om de financiering rond te krijgen. ‘Dick heeft een gedegen bedrijfsplan bij de bank neergelegd en was bewust niet te royaal met verwachtingen, waardoor de aflossing voor ons goed haalbaar is. Beter een reëel, voorzichtig plan dat goed betaald kan worden dan dat je op het scherpst van de snede moet boeren om af te lossen’, stelt Eddy.

Op naar de toekomst

Met de nieuwste aankoop staat er nu een gemengd bedrijf met 140 hectare eigen grond en 65 hectare grond in erfpacht. De melk wordt sinds enkele jaren geleverd aan Royal A-ware in Heerenveen. De twee zonen van Jan en Corrie, Johannes (19) en Lourens (21), dienen zich aan als potentiële opvolgers. Het plan is om de prestaties op het melkvee- en akkerbouwbedrijf te optimaliseren. ‘Zorgen dat alles op rolletjes loopt.’ Met het vleeskuikenbedrijf werken de broers toe naar het Beter Leven-keurmerk met 1 ster. Daarvoor wordt geïnvesteerd in een overdekte uitloop. ‘De dieren kunnen in een overdekte uitloop naar buiten, met frisse lucht en ruimte om te scharrelen’, vertelt Eddy.

Hun adviseur Dick Bijlsma van Ynsigt houden ze er naar de toekomst toe zeker bij. ‘Dit soort financiële begeleiding zorgt voor scherpte in het bedrijf en helpt je verder bij banken en andere instanties.’